Super sankta Maŭzoleo vent’ kunigas nigrajn nubojn, tamen vanas tiu peno: oni ja dispelos ĉion malhelpantan, ĉar natur’ ne povas havi misveteron en la granda Venkotago, tio estas evidenta.
Surtribunas La profeto, La saĝul’, La prezidento, kiu l’ tutan mondon venkis, kiu ĉiujn superruzis. La ĵudist’ per falk-rigardo enpenetras la animojn, kaj l’ Armano-kostumeto rufas pro l’ georgaj strioj. Sort’ Altasa malfacilas: nia mondo ege pezas kaj konstante emas perdi lastan klapon el la kapo! Sur la vangoj ne videblas pro botoks’ eĉ unu falto. L’ Rusa Mondo arde svingas apud li la festajn flagojn.
Jen Gvineo, Kaboverdo, jen Lesoto, Liberio — eĉ bubaĉoj konas, kion ili faris por la venko. Jen gardistoj de Eŭropo kontraŭ hord’ Guderiana, jen pro kies konko-ĵetoj haltis la germanaj tankoj! Jen ja kies praavinoj el la fora ariero sendis al la militistoj milionojn da zontukoj, jen ja kiu sendis tunojn da kokosoj kaj bananoj, kiuj savis multajn vivojn dum blokad’ de Leningrado.
Jen vjetnamoj en zorioj (la vetero ege varmas). Ĉu sen ili la standardo ekflirtintus en Berlino? Ja iliaj bravaj avoj militegis plej sindone — la germanaj generaloj pro la timo sange pisis. Flaros post kvaronjarcento misaj fiusonanaĉoj la mirindan povon de la vjetnamia armilaro! Rememoru, kiel trafe la sajgonaj militistoj pafis el katapultetoj al ferŝelaj meserŝmitoj.
Jen la mongolia estro, li similas Ĉelubeon (la profilo pli similas al Batu’ kaj Cedenbalo). Li tre aĝas kaj memoras, ke prapatroj liaj batis la germanojn en Maroko, Tunizi’ kaj Alĝerio kaj eĉ planis la atencon kontraŭ fia Musolino (tamen la atenc’ fiaskis pro l’ difekta kaptoŝnuro)... Ankaŭ nun batalas ili kontraŭ signoj de faŝismo, eĉ se temas pri batalo meze de l’ montaraj stepoj.
Ve, ne eblas nomi ĉiujn, lacas la okul’ admiri. Ilin ĉiujn parencigis tiu Dua Mondmilito: digna maŭritaniano staras ĉe kirgizo arda, kaj koreo ĝuĉeumas al kiprano kaj al hindo. Post jardek’ iliaj bardoj verkos versojn kaj legendojn pri l’ bonŝanco stari kune kun Putino plej mojosa, kiu venkis unuope (nu, kun iom da rondigo) la faŝistojn de l’ planedo.
Sed al la nealvenintoj — francoj kaj usonanaĉoj, britoj kaj aŭstralianoj, danoj kaj ceteraj svedoj, nederlandaj kanabuloj, perfidemaj fislovakoj, abomenaj moldavaĉoj, stultaj luksemburgianoj, — ni trankvile argumentos: via rol’ en nia venko estas tiel nevidebla, tiel eta kaj mikroba, tiel duba kaj mizera, ke ni vin eĉ ne bezonas. Fine, ĉio estas nia — kaj Krimeo, kaj la festo!
La ruslingva originalo estis verkita de Aleksandr Gabriel kaj legeblas ĉi tie.

ru:
Сегодня в Крыму День памяти жертв депортации. Именно 18 мая 1944 началась депортация крымских татар. Меня как гуманиста и интернационалиста (пусть и прозвучит это напыщенно), а также как рядового крымчанина это событие не может хоть немного не затрагивать, почему и публикую этот пост. На глаза попалась небольшая статья "Крымский узел", перевод которой на эсперанто я публикую под катом. Она, возможно, и несколько заполитизирована (в такой день можно было бы и что-то менее острое написать; резюме статьи: "Крымские татары остаются заложниками политической ситуации"), но довольно неплохо отражает весь тот ворох проблем, связанных с депортацией и тянущихся до сих пор, который Крыму ещё предстоит решить. Искренне надеюсь, что решение будет найдено в мире и согласии несмотря ни на какие острые моменты, и выражаю свою солидарность как с крымскотатарским народом, так и со всеми жертвами послевоенных депортаций.
Фото - Obozrevatel.com
eo:
Hodiaŭ en Krimeo estas Tago de memoro pri la viktimoj de la deportado (ĝuste la 18an de majo 1944 komenciĝis la deportado de la krime-tatara popolo). Por almenaŭ iom esprimi mian solidarecon kun ĉiuj viktimoj de tiu fiago, mi publikigas tradukon de negranda artikolo, dediĉita al la kuranta stato de la krime-tataroj en Krimeo (la artikolo eble estas tro politika, sed tamen; vd. en la kaŝparto).
( Перевод на эсперанто / E-traduko de la artikolo )
Ющенко жжот / Juŝĉenko mirigegas
Jan. 6th, 2009 12:28 amНе могу не поделиться с теми, кто этого, возможно, не слышал (а также с эсперанто-говорящими читателями моего блога). В декабре на сайте pravda.com.ua (довольно авторитетное и популярное украинское сетевое СМИ) собирались и отбирались вопросы для ежегодной конференции президента Украины В. Ющенко. Общий тон задаваемых вопросов, был, разумеется, крайне негативным. Даже не знаю, что бы я сделал на месте Ющенко, прочитав пару десятков этих вопросов. Безусловным лидером стал следующий вопрос, довольно ясно, едко, но в тоже время не без юмора отражающий настроения подавляющего большинства участников этого проекта:
Шановний пане Презеденте, скажіть будь-ласка, скільки нам(простим людям) потрібно Вам заплатити, щоб Ви разом з усіма депутатами ВР, міністрами, урядовцями назавжди виїхали за кордон і не заважали Україні нормально розвиватися?
(перевод) Уважаемый господин Президент, скажите пожалуйста, сколько нам (простым людям) нужно Вам заплатить, чтобы Вы вместе со всеми депутатами Верховной Рады, министрами, членами правительства навсегда выехали заграницу и не мешали Украине нормально развиваться?
Анонсированная конференция была довольно неожиданно (во всяком случае, об этом не было сказано ничего внятного на сайте) отложена, однако в конце концов на этот вопрос "гарант Конституции" всё-таки ответил в прямом эфире. Прямого эфира я не видел, но читал ответ - даже не знаю, как это охарактеризовать... Маразм? Бред? Глюки? Отжиг? Жесть? Паранойя? Всё не то... Даже не знаю. Кто не читал - прочитайте ниже мой перевод (оригинал можно увидеть на http://president.pravda.com.ua/answers/).

Спасибо. Ну, прежде всего, перед тем как ответить - так же юмористично, как он задаётся, этот вопрос... Очевидно, этот вопрос - провокация, очевидно, этот вопрос задаётся, чтобы быть заданным - не так важно, как на него отвечать.
Но я хотел бы и серьёзную нотку сюда добавить. Вы знаете, уважаемые авторы этого вопроса - хотя я, можно я открою секрет? - что две трети авторов этого вопроса находятся не на Украине или представляют не украинские издательства. Но это ничего, это уже так привыкли на Украине - воспринимать те или иные нюансы внутренней политики, которая относится исключительно к компетенции этого государства, этой власти... Мы без подсказок не можем даже вопрос сформулировать очень часто. Но хорошо - эмоции в сторону...
Мы говорим о людях, уважаемый народ, уважаемые журналисты, которых вы избирали. Я думаю, что вы избирали каждого депутата, который работает в парламенте. Каждый министр, который сегодня работает, это человек, который перед этим был, как правило, депутатом Верховной Рады, который получил поддержку избирателей - в том числе и тех людей, который задают этот вопрос, очевидно.
Этот вопрос не так банален, как он выглядит. Это вопрос, который подталкивает к созданию взаимной ответственности - тех, кого выбрали, и тех, кто избирает... Это - риторический вопрос. Какой народ, такая и власть - хотя я это не принимаю. Ибо власть, настоящая власть, уверен, на полкорпуса должна идти впереди, показывать нации, показывать народу путь, возможно, который для кого-то кажется сегодня невозможным или неперспективным. Показывать ли ответы на вопросы, которые не являются популярными. Но рождается элитой политик, который каждый день говорит нации: "Наш выбор таков. Мы должны идти туда, мы завтра должны быть там. Нравится это, извините, не нравится..."
Мы должны обговаривать те вещи, которые, возможно, для кого-то являются и эмоциональными, и неприемлимыми - но если этой правды не будет в общественной жизни, мы возвращаемся к азиатскому обществу, мы возвращаемся к феодализму, мы позвращаемся ко вчерашнему дню...
Я счастлив, истинно хочу сказать Сергею Лещенко, что ты имеешь право как журналист озвучить этот вопрос. Не думаю, что во многих странах, в том числе которые по соседству, такие вопросы ещё б не попали в темник. А мы сегодня не просто задаём этот вопрос, а пробуем давать ответ. Для кого это вызов и как поступать с этим.
И последнее, что касается платы... Это коррупция. Такие предложения не проходят. Нам нужно совершенствовать отношения власть - и избиратель... Я уверен, что лучшим ответом на этот вопрос является демократизация. Нам никогда не нужно шутить с демократическими процессами... Нам нужно быть внимательными к тем процессам, которые происходят. И то, что сегодня непростой час для украинской демократии, что сегодня желание кого-то изобразить, что демократия неэффективна, что нам нужно перейти в режим, который у нас был 4, 5, 6 или 7 лет назад - это тоже один из контекстов нашей сегодняшней дискуссии... Чтобы потом мы не жалели, отправив демократию на..., не стали свидетелями того, как тем же самым маршрутом хотят отправить 47 миллионов трезво мыслящих людей.
Стоит добавить, что заявление президента о том, что этот вопрос якобы идёт от заграничных недоброжелателей, сразу стал поводом для многих шуток, а руководство сайта, проводившего сбор вопросов, было вынуждено выступить с официальным заявлением о том, что минимум 80% всех проголосовавших голосовали именно с Украины. О чём думает президент - непонятно... Неужели он действительно верит в том, что его официальные рейтинги (несколько процентов в настоящее время) настолько занижены? :)
eo (запись на эсперанто):
Mi nepre devas dividi la jenon kun tiuj, kiuj eble ne aŭdis tion. Decembre en la paĝaro pravda.com.ua (sufiĉe aŭtoritata kaj populara reta amaskomunikilo) estis kolektataj kaj selektataj la demandoj por ĉiujara konferenco de la prezidento de Ukrainio V. Juŝĉenko. La komuna tono de la farataj demandoj estis, kompreneble, ekstreme negativa. Senduba venkinto iĝis la demando, kiu sufiĉe klare, acide, sed ankaŭ iom humure prezentis la opiniaron de la plimulto de la partoprenintoj:
Шановний пане Презеденте, скажіть будь-ласка, скільки нам (простим людям) потрібно Вам заплатити, щоб Ви разом з усіма депутатами ВР, міністрами, урядовцями назавжди виїхали за кордон і не заважали Україні нормально розвиватися?
(traduko) Estimata sinjoro Prezidento, bonvolu diri, kiom ni (ordinaraj civitanoj) devas pagi al vi, por ke vi kune kun ĉiuj deputitoj de la parlamento, ministroj kaj registaranoj por ĉiam forveturu eksterlanden kaj ne malhelpu al Ukrainio evolui normale?
La anoncita konferenco estis iom neatendite (nu, almenaŭ pri tio estis nenio klara dirita en la paĝaro) prokrastita, tamen finfine tiu ĉi demando estis ja respondita. Mi ne spektis la televidan elsendon, sed legis la respondon en la paĝaro - kaj eĉ ne scias, kiel pritaksi ĝin... Ĉu estas deliro? Paranojo? Pelmelo? Tohuvabohuo? Ĉu tro da misfunkciantaj klapoj en la kapo de nia prezidento? Mi vere ne scias. Sube estas prezentita mia traduko (la ukrainlingva originalo legeblas ĉe http://president.pravda.com.ua/answers/).
Dankon. Nu, plej unue, antaŭ ol respondi - same humure, kiel ĉi demando estis farita... Estas certe, ke tiu ĉi demando estas provoko, certas, ke ĉi demando estas farata nur por esti farita - kaj ne gravas, kiel respondi ĝin.
Tamen mi volus aldoni ankaŭ seriozan noton. Vi scias, estimataj aŭtoroj de ĉi demando - tamen, ĉu mi povas malkaŝi la sekreton? - ke du trionoj de la aŭtoraro de ĉi demanto troviĝas ne en Ukrainio aŭ prezentas ne la ukrainiajn eldonejojn. Tamen tio ne gravas, ni ja tiel alkutimiĝis en Ukrainio - akcepti tiujn aŭ aliajn nuancojn de la interna politiko, kiu estas rezervita nur por la jurisdikcio de tiu ĉi ŝtato, tiu ĉi potenco... Sen helpo ni tre ofte ne povas eĉ vortumi la demandon. Tamen bone - for la emociojn...
Ni parolas pri la homoj, estimata popolo, estimataj ĵurnalistoj, kiujn vi elektis. Mi pensas, ke vi elektis ĉiun deputiton, kiu laboras en la parlamento. Ĉiu ministro, kiu hodiaŭ laboras, estas homo, kiu antaŭ tio estis, plej ofte, deputito de la Supera Konsilio, kiu ricevis la subtenon de la elektantaro - inkluzive de tiuj homoj, kiuj faras tiun demandon, verŝajne.
Ĉi demando ne estas tiel banala, kiel ĝi aspektas. Ĝi estas la demando, kiu instigas al kreo de reciproka respondeco - de tiuj, kiuj estis elektitaj, kaj tiuj, kiuj elektas... Ĝi estas retorika demando. Kia popolo, tia potenco - tamen mi ne akceptas tion. Ĉar la potenco, la vera potenco, mi estas konvinkita, devas iri duonkorpe antaŭe, montri al la nacio, al la popolo la vojon, kiu, eble, al iu hodiaŭ ŝajnas neebla aŭ senperspektiva. Ĉu montri la respondojn al la demandoj, kiuj ne estas popularaj. Tamen la elito naskas la politikiston, kiu ĉiutage diras al la nacio: "Nia elekto estas tia. Ni devas iri tien, ni morgaŭ devas esti tie. Ne gravas, ĉu tio plaĉas, aŭ, pardonu, ne plaĉas..."
Ni devas priparoli la aferojn, kiuj, eble, por iuj estas emociaj kaj neakcepteblaj - tamen se mankos tiu ĉi vero en la socia vivo, ni revenos al la azia socio, ni revenos al feŭdismo, al la hieraŭo.
Mi estas feliĉa, mi sincere volas diri al Sergeo Leŝĉenko, ke vi havas la rajton kiel ĵurnalisto prezenti tiun demandon. Mi ne kredas, ke en multaj landoj, ankaŭ najbaraj, tiu demando ankoraŭ ne estus enirinta la (mal)rekomend-listojn por amaskomunikiloj. Tamen ni hodiaŭ ne nur faras ĉi demandon, sed ankaŭ provas fari respondon. Por kiu estas tiu invito kaj kion fari pri ĝi.
Kaj laste, kio koncernas la pagon... Tio estas korupto. Tiaj proponoj ne estas akceptataj. Ni devas perfektigi la interrilatojn potenco - kaj elektanto... Mi estas certa, ke la plej bona respondo al ĉi demando estas demokratiigo. Ni neniam devas ŝerci pri la demokratiaj procezoj... Ni devas esti atentaj pri la procezoj, kiuj okazas. Kaj tio, ke hodiaŭ estas la malfacila horo por la ukrainia demokratio, ke hodiaŭ iu deziras prezenti, ke demokratio ne estas efika, ke ni devas reveni al la reĝimo, kiun ni havis antaŭ 4, 5, 6 aŭ 7 jaroj - ankaŭ tio estas unu el la kuntekstoj de nia hodiaŭa diskuto... Por ke poste ni ne bedaŭru, forsendinte demokration al... kaj ne iĝu atestantoj de tio, kiel laŭ la sama vojo estas forsendotaj 47 milionoj da sobre pensantaj homoj.
Indas aldoni, ke la aserto de la prezidento pri tio, ke la demando kvazaŭ estas farita de eksterlandaj maliculoj, tuj iĝis la preteksto por multaj ŝercoj, kaj la gvidantaro de la paĝaro, kiu kolektis la demandojn, faris oficialan komunikon pri tio, ke minimume 80% de ĉiuj voĉdonintoj troviĝis ĝuste en Ukrainio. Pri kio pensas la prezidento - ne estas klare... Ĉu li vere kredas, ke liaj oficialaj popularec-indicoj (lastatempe - nur kelkaj elcentoj) estas tiom malgrandigitaj? :)